Elementi su u suvremenoj tablici svrstani u vertikalne stupce ili grupe, i horizontalne retke ili periode. Elementi su poredani po rednom ili atomskom broju (Z), koji uglavnom prati porast relativne atomske mase elemenata. Grupe sadrže elemente sličnih kemijskih svojstava, te imaju i zasebne nazive. Elementi prve grupe zovu se alkalijski metali (Li, Na, K, Rb, Cs, Fr), a naziv su dobili po tome što tvore jake lužine (alkalije). Elementi druge grupe (Mg, Ca, Sr, Ba, Ra), zovu se zemnoalkalijski metali, jer su to metali koji ulaze u sastav zemljine kore

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(odnosno minerala i stijena), a također čine jake lužine. Elementi između druge i trinaeste grupe zovu se prijelazni metali. Elementi šesnaeste grupe zovu se kalkogeni elementi jer čine rude bakra i cinka (grč. chalkos – slitina bakra i cinka). Halogenim elementima nazivaju se elementi sedamnaeste grupe, jer oni sa svim metalima čine soli (grč. hals – sol). Osamnaestu (nultu) grupu čine tzv. inertni ili plemeniti plinovi. Naziv plemeniti dobili su zato što se pri uobičajenim uvjetima ne spajaju ni s jednim elementom, a osim toga u uobičajenim uvjetima su u plinovitom stanju. Zbog njihove “nulte valentnosti“ čine tzv. nultu grupu periodnog sustava.

 

Sedam perioda sadrži različit broj elemenata. Unutar šeste vrlo duge periode, koja uključuje 32 elementa, nalazi se posebna grupa od 14 elemenata (od Z = 58 do Z = 71), vrlo sličnih kemijskih svojstava. Nazivaju se lantanidima jer dolaze iza lantana s kojim pokazuju veliku kemijsku sličnost. I sedma (nedovršena) perioda uključuje 14 elemenata tzv. aktinida, s atomskim brojevima od 90 do 103, koji dolaze iza elementa aktinija, s kojim pokazuju veliku kemijsku sličnost. Elementi unutar periodnog sustava dijele se na osnovi svojih svojstava na tipične metale, koji su na lijevoj strani, i tipične nemetale, koji su na desnoj strani tablice. Većina elemenata su metali, koje je lako prepoznati po njihovu karakterističnom metalnom sjaju, dobroj vodljivosti topline i električne struje, te mehaničkim svojstvima karakterističnim za metale.

 

Nemetali nemaju takva tipična svojstva. Neki elementi u periodnom sustavu pokazuju kemijska I fizikalna svojstva koja su na prijelazu između svojstava tipičnih metala i tipičnih nemetala, pa se stoga nazivaju metaloidima. To su bor, silicij, germanij, arsen, antimon, telur, polonij, astat. Nalaze se oko linije u periodnom sustavu koja se naziva Zintalova linija.